Trong một buổi chiều mưa ở Brooklyn, tôi đi lạc vào khu công nghiệp vắng vẻ với nhiệm vụ khác thường: tìm kiếm trụ sở của startup cấy ghép não bí ẩn – Synchron. Không giống những công ty công nghệ phô trương, Synchron cẩn trọng giấu kín địa chỉ thật.
Mục lục
Phương Pháp Cấy Ghép Không Cần Khoan Hộp Sọ
Sự khác biệt lớn nhất giữa Synchron và Neuralink nằm ở phương pháp cấy ghép. Trong khi Neuralink yêu cầu phẫu thuật khoan hộp sọ, thiết bị Stentrode của Synchron được đưa vào tĩnh mạch phía trên vỏ não vận động. CEO Tom Oxley, nhà sáng lập 44 tuổi với nền tảng y khoa thần kinh, tự tin đây là giải pháp xâm lấn tối thiểu mang tính cách mạng.
“Chúng tôi cho rằng Neuralink đang phức tạp hóa vấn đề”, COO Kurt Haggstrom chia sẻ trong buổi gặp đặc biệt.
Bước Đột Phá Cho Bệnh Nhân Liệt Toàn Thân
Rodney Gorham, bệnh nhân ALS 65 tuổi ở Melbourne, là người đã sử dụng Stentrode hơn 1.600 ngày. Qua ứng dụng WhatsApp, anh dùng suy nghĩ để nhắn lời chào đầy xúc động: “Xin chào bạn mới!” – thông điệp đầu tiên trong ngày từ một bộ não tỉnh táo bị nhốt trong cơ thể bất động.
Vợ anh, Caroline, kể: “Anh ấy vẫn là chính mình, chỉ có lớp vỏ cơ thể không hoạt động. Stentrode giúp anh gõ tin nhắn, lướt web, thậm chí… bật tắt đèn để trêu đùa khi muốn tôi chú ý”.
Tương Lai Khi AI Kết Hợp Với Sóng Não
Synchron đang hợp tác với Nvidia để huấn luyện AI trên “sóng não số hóa”. CEO Jensen Huang từng chia sẻ tại hội nghị GTC 2024 về tiềm năng này. Trong khi đó, Apple đã tích hợp tính năng điều khiển thiết bị bằng giao diện não-máy qua Bluetooth.
“Đến năm 2040, nếu an toàn, chi phí hợp lý và có thể tháo rời, tôi tin sẽ có nhóm người tiên phong sử dụng”, Oxley dự đoán dù thừa nhận nghe có vẻ kỳ lạ.
Rào Cản Đạo Đức Và Bảo Mật Dữ Liệu Não
Oxley không phủ nhận những lo ngại Black Mirror: “Tôi nghĩ về quyền tự chủ, riêng tư và phân biệt đối xử. Chúng ta cần ‘nút tắt khẩn cấp’ và các quy định nghiêm ngặt từ FDA”. Một khảo sát năm 2022 cho thấy chỉ 27% người Mỹ tin tưởng FDA.
Tiến sĩ Bradley Greger từ Đại học Arizona cảnh báo: “Dù ít xâm lấn hơn nhưng can thiệp vào mạch máu não vẫn tiềm ẩn rủi ro đột quỵ. Hiện chưa có phương án tháo thiết bị”.
Cuộc Đua Công Nghệ Tỷ Đô
Với định giá 385 triệu USD cùng nhà đầu tư như Bill Gates và Jeff Bezos, Synchron đang cạnh tranh trực tiếp với Neuralink (1 tỷ USD vốn) trong lĩnh vực đầy hứa hẹn này. Stentrode đã nhận danh hiệu “Thiết bị đột phá” từ FDA, bước quan trọng để sớm ra thị trường.
Oxley tiết lộ từng nhận đề nghị hợp tác từ Elon Musk, nhưng nay hai công ty đi những con đường khác biệt. Trong khi Neuralink nhắm đến thị trường đại chúng, Synchron tập trung vào bệnh nhân có nhu cầu y tế cấp thiết.
Rời khỏi tòa nhà bí ẩn, tôi bước lên tàu điện ngầm với tâm trạng khác lạ khi nhìn những hành khách cắm mặt vào điện thoại. Một ngày nào đó, có lẽ chính suy nghĩ của họ sẽ thay thế những cái chạm tay – tương lai mà các công ty như Neuralink và Synchron đang kiến tạo từ trong những phòng thí nghiệm kín cổng cao tường.
