Nhà Khoa Học “Ngỡ Ngàng” Trước Bước Tiến Quan Trọng
Hy vọng về một phương pháp chữa khỏi hoàn toàn HIV đã tiến thêm một bước đáng kể khi các nhà nghiên cứu tại Úc tìm ra cách buộc virus này “lộ diện” khỏi các tế bào miễn dịch – vốn là nơi chúng trú ẩn lâu nay.
Từ lâu, khả năng ẩn náu của virus HIV trong một số tế bào bạch cầu đã là trở ngại lớn đối với giới khoa học. Chúng tạo ra một “kho chứa” HIV tiềm tàng trong cơ thể, khiến hệ miễn dịch và thuốc điều trị không thể phát hiện hay tiêu diệt.
Công Nghệ mRNA Mở Ra Cơ Hội Mới
Nhóm nghiên cứu từ Viện Nhiễm trùng & Miễn dịch Peter Doherty (Melbourne) đã sử dụng công nghệ mRNA – từng nổi tiếng nhờ vaccine COVID-19 của Moderna và Pfizer – để đưa chỉ dẫn di truyền vào các tế bào nhiễm HIV.
Bằng cách đóng gói mRNA trong các “bong bóng chất béo” siêu nhỏ (lipid nanoparticle – LNP), họ đã thành công trong việc buộc virus phát tín hiệu, từ đó giúp hệ miễn dịch hoặc thuốc đặc trị nhận diện và tấn công.
Thử nghiệm được công bố trên tạp chí Nature Communications mở ra triển vọng loại bỏ hoàn toàn HIV khỏi cơ thể, thay vì chỉ kiểm soát lâu dài như các phác đồ hiện tại.
Tia Hy Vọng Cho 40 Triệu Người Nhiễm HIV
Hiện có gần 40 triệu người sống chung với HIV toàn cầu, phải phụ thuộc vào thuốc kháng virus suốt đời để ngăn bệnh tiến triển. Theo UNAIDS, năm 2023 cứ mỗi phút lại có một người tử vong vì căn bệnh này.
Tiến sĩ Paula Cevaal, đồng tác giả nghiên cứu, chia sẻ: “Trước đây, việc đưa mRNA vào tế bào chứa HIV bị coi là bất khả thi. Nhưng với thiết kế LNP mới mang tên LNP X, chúng tôi đã thành công ngoài mong đợi. Đây có thể là chìa khóa hướng tới phương pháp chữa trị dứt điểm.”
Những Thách Thức Phía Trước
Dù kết quả ban đầu đầy hứa hẹn, các chuyên gia nhấn mạnh rằng quá trình ứng dụng trên người còn dài. Nghiên cứu mới chỉ thực hiện trên tế bào hiến tặng từ bệnh nhân, cần thêm thử nghiệm trên động vật và an toàn ở người trước khi đánh giá hiệu quả thực tế.
Bên cạnh đó, câu hỏi lớn vẫn còn bỏ ngỏ: Liệu việc “đánh thức” HIV có đủ để hệ miễn dịch tự tiêu diệt nó, hay cần kết hợp thêm liệu pháp bổ trợ?
Dù vậy, Tiến sĩ Michael Roche (Đại học Melbourne) lạc quan: “Phát hiện này không chỉ hỗ trợ điều trị HIV mà còn có thể ứng dụng cho các bệnh khác liên quan đến tế bào bạch cầu, như ung thư.”
Trong khi một số chuyên gia như Giáo sư Tomáš Hanke (Đại học Oxford) tỏ ra hoài nghi về khả năng tiếp cận mọi tế bào nhiễm HIV, cộng đồng khoa học vẫn coi đây là bước tiến đáng kể trong cuộc chiến chống lại đại dịch toàn cầu.
Nguồn: The Guardian
